فضای مجازی با هر تعریف و تعبیری قلمرو وسیع وبکری است که برای ساکنان خود امکانات.آزادی ها.فرصت ها.دلهره ها.آسیب ها و محدودیت های نوینی را به همراه دارد.
این قلمرو تا حدی است که امروزه برخی از اندیشمندان صحبت از دو جهانی شدن دنیای معاصر می کنند.مولفه هایی را که
فضای مجازی را با ان می سنجیم در بستر اینترنت به شکل دیگری وجود دارد در این فضا مکان وجود دارد ولی این مکان ومفهوم ان با ان چه در دنیای واقعی تصور می شود متفاوت است.
کاربر واژه ی مجازی یا مجاز را باید از هم تفکیک کرد:
-گاهی امر مجازی را در مسایل اعتباری ودر مقابل امر حقیقی به کار می بریم.
-امر مجازی گاه به عنوان یک امر وهمی وخیالی فرض می شود.
-مجاز گاه در مقابل واقعیت محسوس یا بدن استفاده می شود.
-گاهی مجاز به عنوان امر ذهنی در مقابل امر عینی به کار می رود.
-در ادبیات استفاده لغت در خارج از معنای اولیه آن را نیز مجاز می گویند.
-مجاز را به اثر یک ذات هم می گویند برای مثال کسانی که در صنعت مجازی سازی کار می کنند مدعی حذف فاصله
فضای مجازی با واقعیت هستند.
به هر حال ما با اثر ذات در
فضای مجازی روبه رو هستیم نه با خود ذات.
جهان مجازی در واقع تلاشی است برای باز نمایی واقعی جهان واقعی است.جهان مجازی اثر جهان واقعی است.واقعیت مجازی تلاش می کند محیط های جدیدی خلق کند که تخیلی هستند.قلمرو هایی که واقعی به نظر می رسند اما به صورت مستقیم با جهان به صورتی که ان را درک می کنیم ارتباط ندارد.
مفهوم فضا در مقابل مفهوم مکان به کار گرفته می شود .این دو مفهوم تفاوتهای اساسی با هم دارند .
اولین وجه تمایزی که در جریان مقایسه مکان و فضا برجسته است سطح انتزاع این دو مفهوم است .فضا در مقایسه با مکان مفهومی بسیار انتزاعی داردو به سختی قابل تصور بوده به طوری که درک این مفهوم بدون واسطه درک مکان برای ما موجودات فیزیکی غیرممکن است.
فضای مجازی، امروزه به هر چیز مرتبط با کامپیوتر،اطلاعات و اینترنت و فرهنگ راهبران اینترنت گفته می شود.فضایی که از طریق انبوه شبکه های ارتباطی الکترونیک مثل اینترنت خلق شده که قادر است ارتباط گران کامپیوتر را در هر تعداد و موقعیت جغرافیایی پوشش دهد.برای پی بردن به معنای
فضای مجازی، بهتر دیدم که ابتدا به معنای لغوی و جز به جز این مفهوم بپردازم.
“فضا” در لغت به همه جا اطلاق می شود.فضایی که مثل مکان دوبعدی نیست و سه بعد دارد.فضا بی منتهاست،قابل تغییر و انتزاعی.در دایرة المعارف فارسی ذیل کلمه ي فضا،همه ي عالم که جمیع اشیا از آن حذف شده باشد، آمده است.
در لاتین هم space به معنای جا و فضا و محل خالی می باشد. آنچه در تمام این تعاریف مشترک است، خالی بو دن و بی انتها بودن آن است.در واقع “فضا”در “
فضای مجازی” به همان اندازه که به جایی خالی برای قرار گرفتن اطلاعات و داده ها اشاره دارد،به ظرفیت نا محدود آن هم اشاره دارد.
“مجازی” هم به معنای آنچه که در مقابل حقیقی قرار بگیرد است.مجازی امری ست که حقیقی نباشد.مجاز در ادبیات هم یک صنعت پر کاربرد است که در آن یک لغت به جای دیگری به کار می رود و مناسبت معنای اصلی و مجازی را علاقه می نامند.”مجازی” در این لغت به دیگر بودن دنیای دیجیتالی اشاره دارد که از دنیای طبیعی و حقیقی متمایز است در عین حال که از بسیاری لحاظ شبیه آنست.
این فضا از آن جهت مجازی ست که در محیط مادی،مکانی را اشغال نکرده و در اذهان کاربران در نتیجه ي تعامل با یک واسط الکترونیکی وجود دارد.
امابه طور کلی می توان سایبرنتیک را محصول فن اوری حقیقت مجازی نظیر زبان مدلسازی دانست.در واقع ترکیبی ست از تمام داده های موجود بر روی شبکه های کامپیوتری سر تا سر جهان که با بهره گیری از اینترنت مورد دسترسی قرار می گیرند.
فضای مجازی این امکان را به کاربران می دهد که در فضایی کاملا الکترونیکی حضور یابند و توانایی گرد اوردن فاصله ي بین مردم دور از هم در کل جهان و امکان ایجاد کنش بین کاربران را درفضایی که هر چه بیشتر حقیقی می شود دارد.
نوربرت وینر سایبرنتیک(علم
فضای مجازی) را به عنوان یک رشته که توجه به بازخورد را شکل داده و آنرا در مدیریت،کنترل سیستم ها،علم کامپیوتر،بیولوژی و فلسفه و سازماندهی جامعه به کاربرد در
فضای مجازیآدمی قادر است زندگی روزمره اش را داشته باشد.
تا حدودی این فضا توانسته جایی در فضای ارتباطی سنتی باز کند.افزایش استفاده از این فناوری و فراگیر شدن آن باعث شده با شکل گیری گروههای مجازی حتی خرده فرهنگ های مربوط به این فضا هم شکل بگیرد.
فضای مجازی محیطی ست که در آن امکان تعامل انسان با انسان در یک محیط دیجیتالی ومجازی فراهم شده،ارتباطی همزمان و پرسرعت که تا پیش از این بشر دررویای دست یابی به آن بود.در حقیقت تکنولوژِی جهانی ای ست که جهان واقعی را با تمام ویژگی ها ي تکنولوژیکی و غیر تکنولوژیی اش کاملا تکرار می کند.و به این ترتیب یک کهکشان فراگیر و پراطلاعات است.
فضای مجازی روز به روز وسعت می یابد،پیشرفت می کند و امکانات و کاربردهای وسیعتری می یابد.در زندگی روزانه،افراد رادر مدیریت امور حتی جزیی و،دولت ها را در انجام پروژه های عظیم،ارتش ها را در برنامه ریزی عملیات ها و امور استراتژیک، فرهنگیان رادرامر آموزش و پژوهش، بازاریان را در پیش بینی های بازار و سود اوری،و حتی کودکان را برای داشتن بازی های واقعی تر و به روز یاری می دهد.
به این ترتیب این فضا نه تنها سخت افزاری برای نوع جدیدی از ارتباطات است،بلکه اقیانوسی بی انتها از اطلاعات و داده هاست که زیر ساخت ها را کنترل می کند و توسعه می بخشد.فضایی که کاربر در آن امکان ذخیره سازی بی حد و حصر اطلاعات و داده ها را بی آنکه به این سبب دخل و تصرفی در آن بوجود آید دارد.
اما از دیگر سو این فضا به نوعی زندگی پیشین و تا حدودی سنتی بشر را تغییر داده است.
فضای مجازی در عین حال که نمودی از آزادی بی حد بشر در دستیابی به آن چیزی ست که می خواهد اما به نوعی هم اورا محدود می کند،اورا راهنمایی می کند تا در قالبی که ارائه می دهد فکر کند و اندیشه اش در همین حدودی که می تواند به این فضای بی منتها دست یابد،قالب گیرد.در ارتباط آدمی در این فضا به ندرت احساس درگیر و منتقل می شود.
ارتباط رودر روی انسان ها از آن جهت که کاملا طبیعی وحقیقی باشد،کاهش می یابد.از طرفی به دلیل ماهیت بیشتر نوشتاری این فضا، و کاربرد روزافزون ان،قدرت بیان و تکلم انسان رفته رفته کاهش می یابد.دیگر شیرینی سخن سخن گویان ،در گفتارشان عیان نمی شود و مخاطبان ازین نعمت محرومند.
از طرفی اگر چه برابری و دموکراسی یکی از ارزش هاییست که فی نفسه و در ماهیت ای فضا وجود دارد،اما در عمل میزان و نحوه ي دستیابی افراد و ملل به این فناوری یکسان نیست.سهم بیشتر استفاده، مربوط به افراد مرفه و از طبقه ي بالای اقتصادی و فرهنگی در یک جامعه،ودر جوامع مختلف هم مربوط به کشور های توسعه یافته است.
استفاده ی گسترده و فراگیر یک جامعه از فناوری های روز دنیا و در
فضای مجازی در عین حال که نشان دهنده ی توسعه ی آن جامعه است، می تواند عاملی برای توسعه و رشد آن نیز باشد. در جامعه ی ما امروزه استفاده ی فراگیری از این فضا وجود ندارد، اگرچه در میزان سرانه ی استفاده از اینترنت رشد چشمگیری داشته،اما همان طور که می دانیم این رشد بیشتر مربوط به قشری خاص و البته بخش های خاصی از جامعه است.اما برای داشتن یک جامعه ی الکترونیکی،تنها داشتن دولت الکترونیکی، یا دانشگاه مجازی و…کافی نیست.
بخش های مختلف جامعه همزمان با روند الکترونیکی و مجازی شدن، باید با نحوه ی استفاده از این فضا و فناوری های مربوط به آن آشنا شوند.
اگر قرار است بسیاری امور روزمره ی مردم برای صرفه جویی و جلوگیری از اتلاف وقت و انرژی،در
فضای مجازی انجام گیرد،باید آحاد مردم با آن آشنایی های لازم را داشته باشند.
واین قطعا مستلزم طرحی ملی و سراسری ست،که در آن امکانات و مزایا در سراسر کشور،برای همه ی مردم و به طور مساوی ارائه شود.
منبع:http://hizbullahcyber.com/ مبانی
فضای مجازی ، سجاد خلیل زاده
کلیک کنید ! 
